Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2013

Μη Φεύγεις - Γιάννης Πάσχος








Στις συλλογές διηγημάτων, πάντα προσμένω πολλά από εκείνο το ένα που έδωσε το όνομά του στη συλλογή, μόλις πιάσω το βιβλίο στα χέρια μου, το αναζητώ στα περιεχόμενα, άλλοτε το διαβάζω πρώτο και άλλοτε σέβομαι τη σειρά, νιώθω όμως πως πρόκειται για το πιο αγαπημένο του συγγραφέα, ο πυρήνας γύρω από τον οποίο χτίστηκε το τελικό σύνολο και ας μην έχω αποδείξεις γι’ αυτό. Έσυρα το δάκτυλο για ένα δεύτερο πέρασμα, πιο προσεκτικό, ομότιτλο διήγημα δε βρήκα και έμεινα να επαναλαμβάνω τον τίτλο,  πότε με ύφος παρακλητικό και πότε προστακτικό. Μη φεύγεις.

Ο Γιάννης Πάσχος, λίγο πριν συμπληρώσει τα εξήντα, μοιάζει να αποτυπώνει γραπτώς τον καμβά της καθημερινότητάς του. Η νοσταλγία για τα περασμένα, η παρατήρηση της πραγματικότητας, οι προσδοκίες και οι φόβοι που το μέλλον γεννά, η διάθεση για παράδοση στα τερτίπια της φαντασίας.  Η ανάγκη για μια καλή ιστορία που θα απαλύνει τον πόνο, η επινόηση που θα εξάψει τη φαντασία, η διάσωση της μνήμης.

Λέξεις, απλές και απροσχεδίαστες, ικανές συχνά να προκαλέσουν συναισθηματική κατολίσθηση, λέξεις που φέρνουν στην επιφάνεια ένταση χρόνων, αδύνατο να ανακοπεί πριν ξεθυμάνει. Η κατάπτωση του σώματος. Η ανθρώπινη τάση για ερμηνεία και εξήγηση. Η Ιστορία που κάνει κύκλους, μάλλον άσκοπα, αφού ουδείς δείχνει να διδάσκεται κάτι. Η ονειροπόληση του παρατηρητή, καταφύγιο αποσυμπίεσης από την πραγματικότητα.

Είναι φορές, που ο νους τρέχει γρηγορότερα από τον «πραγματικό» χρόνο και προλαβαίνει να στήσει τα δικά του σκηνικά, σε ένα όνειρο δίχως ύπνο. Ο αργοπορημένος δείκτης έρχεται να διαλύσει το σύννεφο αυτό. Εμπειρία σχεδόν μεταφυσική, γνώριμη σε όποιον την έχει βιώσει, πηγή έμπνευσης για τον συγγραφέα.

Το παρελθόν, γεμάτο με νοσταλγία και διδάγματα, στέκει ακίνητο μα απομακρύνεται συνεχώς, καθώς τα χρόνια περνούν. Ο συγγραφέας, επιθυμεί να μοιραστεί τις εμπειρίες του, ένα καθήκον πατρικό, δίχως να κρατά μαστίγιο, αλλά ταυτόχρονα, να καταστήσει κατανοητό τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει και ερμηνεύει τον έξω κόσμο. Η παρατήρηση, εργαλείο απαραίτητο όχι μόνο για τη συγγραφή, και η διαρκής προσπάθεια για κατανόηση, η αναζήτηση της ελπίδας σε έναν κόσμο που ολοένα και πιο σκληρός γίνεται, ακόμα και για κάποιον με πλούσια πείρα. Οι απαραίτητες προσδοκίες, μοναδικό ανάχωμα μαζί με την αγάπη, απέναντι στο άγχος και τους εφιάλτες του άγνωστου μέλλοντος.

Η γραφή του Πάσχου υπαινίσσεται πολλά, με μια συστολή να τη διακρίνει, η ταπεινότητα εκείνου που δε χρειάζεται τεχνάσματα εντυπωσιασμού. Λόγος δουλεμένος που δεν υποκύπτει στη στείρα νοσταλγία και την κακώς εννοούμενη ποιητικότητα, αλλά υπηρετεί πιστά την κάθε ιστορία. Μοναδική ένσταση, το σπασμωδικό κλείσιμο ορισμένων ιστοριών, που το εξέλαβα ως υποχρεωτική εξήγηση ή συμπυκνωμένο επιμύθιο δίχως όμως να μου είναι κατανοητή η χρησιμότητα.

Ανάμεσα στα σαράντα εφτά διηγήματα της συλλογής, κάποια ξεχωρίζουν αναγκαστικά περισσότερο, όμως και εκείνα που εκ πρώτης μοιάζουν να υστερούν, επιτελούν σιωπηλά το συνεκτικό τους έργο, καθιστώντας το Μη Φεύγεις έργο με αρχή και τέλος, μακριά από την αποσπασματικότητα που διακρίνει αρκετές συλλογές διηγημάτων.




(πρωτοδημοσιεύτηκε στο bookstand.gr)


Εκδόσεις Ίνδικτος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου